Moosakhani
0

آموزش و مسائل آموزشی در ترجمه شفاهی

آموزش در ترجمه شفاهی

با در نظرگیری هدف آموزش در ترجمه شفاهی در آموزش ترجمه انگلیسی و یادگیری توسعه ی مهارت های تخصصی مختص به عمل، بخش اساسی ادبیات تربیت مترجم شفاهی در سه زیر مجموعه ی نمونه قرار می گیرد:

۱) ترجمه ی شفاهی همراه با یادداشت برداری

۲) ترجمه ی شفاهی همزمان سخنرانی های تک گویی در رویدادهای بین المللی

۳) ترجمه ی شفاهی رو در رو در محیط های اجتماعی.

مشارکت در ادبیات آموزشی غالبا در قالب گزارش های مربیانی صورت می گیرد که مایل هستند تا رویکرد ویژه ی خود را به اشتراک بگذارند. این گزارش ها شامل گزارش های توصیفی (“چگونه اجرایش کنم”) و تجویزی (“چگونه باید اجرایش کرد”) می شوند. مسائل آموزشی از طریق تحقیق داده بنیاد نظام مند، مخصوصا در چین که تربیت مترجم شفاهی در آن رشد قابل توجهی دارد، مورد بررسی روز افزون قرار می گیرند.

مسائل آموزشی در ترجمه شفاهی

مجموعه مسائل آموزشی گسترده ای مطرح شده اند که از فنون ویژه ترجمه ی شفاهی فراتر می روند اما شاید هنوز مورد بررسی نظام مند قرار نگرفته اند. یکی از این مسائل میزان تاثیرگذاری مدل های نظری بر آموزش و یا میزان آموزش مستقیم آنها است (مثلا سلسکویچ و لدر ۱۹۸۹؛ ژیل ۱۹۹۵ ب؛ پوچ هکر ۱۹۹۲).

مسئله دیگر به انتخاب رویکرد کلی آموزشی مبتنی بر خُردمهارت ها در مقابل رویکرد جامع نگرانه مربوط می شود. ستون و دورنت (۲۰۱۶) جهت گیری جامع نگرانه و “واقعی” را در پیش می گیرند که خود آن را به صورت “واقع گرایی فزاینده” توصیف می کنند. با وجود این، این دو همانند بسیاری از ترجمه پژوهان، فضا را برای مهارت های مقدماتی و فرعی ویژه ی ترجمه ی شفاهی مانند مهارت های درک تحصیلی و “سخنرانی” باز می گذارند. سایر “مهارت های پیش مقدمه ی ترجمه ی شفاهی” عمدتا در رابطه با دو شیوه ی کاری عمده، یعنی تمارین مقدماتی ویژه ی شفاهی پیاپی یا همزمان مورد بحث قرار می گیرند.

آموزش و مسائل آموزشی در ترجمه شفاهی
آموزش در ترجمه شفاهی

 

تربیت مترجم شفاهی به کمک رایانه

استفاده از فناوری در آموزش مترجم شفاهی تبدیل به موضوعی چندبعدی با نمودهای مختلف و متعدد شده است. ابتکارات اولیه به منظور ارائه ی کلام مبدا و ارزشیابی کنش به شیوه ی پیاپی به نوار ویدیویی متکی بودند (مثلا کورز ۱۹۸۹)؛ روش های کنونی شامل دسترسی به منابع کلام اینترنتی و استفاده از سکوهای یادگیری الکترونیکی و سایر منابع یادگیری مجازی می شوند. تمامی این موارد از حد نرم افزارهای رایانه ای ویژه ی عمل دانشجویی که اساسا زمینه ی پیدایش مفهوم “تربیت مترجم شفاهی به یاری رایانه” را فراهم کردند، فراتر می روند.

ترجمه شفاهی در واقعیت مجازی IVY

یکی از برجسته ترین نمونه ها از این لحاظ پروژه ی اروپایی “ترجمه شفاهی در واقعیت مجازی” (IVY) است که در آن دانشجویان می توانند در نقش آواتار در محیط نهادی مجازی که در دنیای پس از مرگ ایجاد شده است، به کنش (تعامل) بپردازند. تربیت مترجم شفاهی به شیوه ی از راه دور از تمرکز سنتی بر آموزش در محل فاصله ی مشابهی می گیرد. کو (۲۰۰۸) آزمایشی را گزارش می کند که در آن دو گروه دانشجویی هفت نفره در یک دوره ی ۱۳ هفته ای ترجمه ی شفاهی رو در رو شرکت کردند که به صورت رو در رو و یا تلفنی آموزش داده شد.

در حالی که مشاهده شد که اجرای دوره به شیوه ی از راه دور با کاری به شدت بیشتری بر دوش مربی می گذارد، کو (۲۰۰۸) اینگونه نتیجه گیری می کند که آموزش ترجمه ی شفاهی به شیوه ی کنفرانس از راه دور شنیداری از لحاظ فناوری و آموزشی امری امکان پذیر است که طی آن ، دانشجویان به سطحی از مهارت های ترجمه ی شفاهی دست می یابند که با سطح مهارت های دانشجویان حضوری برابری می کند.

روش تلفیقی آموزش الکترونیک ترجمه شفاهی

آنچه معمول تر است، این است که فناوری های اطلاعات و ارتباطات در قالب های “تلفیقی” یادگیری الکترونیک در امر تربیت مترجم شفاهی به کار می روند، و ترجمه پژوهان مختلف استفاده و تلویحات مربوط به تسهیلات رقمی تربیت مترجم شفاهی را توصیف کرده اند. برای نمونه، گورم هنسن و شلسینگر (۲۰۰۷) به دنبال ارائه ی آزمایشگاه دیجیتال که دانشجویان در آن می توانند به تمرین بر روی ترجمه ی شفاهی رو در روی ویدیو – بنیاد و پیاپی “با سرعت دلخواه” بپردازید، دریافتند که میزان موفقیت آن ها به مراتب بالاتر است.

در سطحی گسترده تر، از کنفرانس ویدیویی می توان به منظور گرد هم آوردن سخنرانان؛ معلمان و دانشجویان حاضر در محل ها و نهادهای مختلف در کلاس درس مجازی استفاده کرد. کو و چن (۲۰۱۱) با توصیف تجربه ی آموزش اینترنتی پیشنهاد می کنند که آموزش و یادگیری همزمان امری امکان پذیر است، و در عین حال، به محدودیت های آموزشی ناشی از تعامل دیداری محدود واقف هستند.

ترجمه ی شفاهی پیاپی

در حالی که نمی توان خط تقسیم مشخص و سریعی را بین شیوه ی پیاپی کوتاه (مورد استفاده در ترجمه ی شفاهی رو در رو) و شیوه ی پیاپی “کلاسیک” که حاکی از برگردان گفتمان پیوسته به مدت زمان ۵ تا ۱۰ دقیقه است، ترسیم کرد، مهارت های ترجمه ی شفاهی پیاپی معمولا مترادف با شیوه ی دوم محسوب می شوند و بنابراین، برداشت بر این است که ارتباط تنگاتنگی با مهارت های یادداشت برداری دارند.

در واقع، اکثر نوشته ها با موضوع آموزش ترجمه ی شفاهی پیاپی که ایلگ و لمبرت (۱۹۹۶) آنها را مرور کرده اند، عمدتا به یادداشت برداری توجه دارند. با وجود این، ترجمه ی پژوهان در توصیف رویکردهای آموزشی خود (مثلا سلسکوییچ و لدرر ۱۹۸۹،۱۹۹۵؛ کالینا ۱۹۹۸؛ دینگفلدر استون ۲۰۱۵) معمولا بر ضرورت تمارین مقدماتی در ارتقای “گوش دادن فعال”، تحلیل پیام و یادآوری همراه با فنونی از قبیل “تشخیص منظور”، فن برش و تجسم تاکید می ورزند.

ترجمه ی شفاهی همزمان

موضوع تمارین مقدماتی بیشتر از تربیت در مهارت مستقل و پیچیده ی ترجمه ی شفاهی همزمان، در ادبیات آموزشی بیشترین توجه را معطوف خود ساخته است. اکثر ترجمه پژوهان پیشنهاد می کنند که دانشجویان را باید به وسیله ی تمارین “دو وظیفگی” با توقع عمل حساس همزمانی که  مهارت گوش دادن و صحبت کردن همزمان است، آشنا کرد.

چنین تمارینی شامل عمل گوش دادن همراه با عمل ثانویه و متفاوتی مانند شمارش معکوس همزمان و یا خواندن با صدای بلند می شوند(مثلا مرسر ۱۹۷۸: ۳۶۳؛ سلسکوویچ و لدرر ۱۹۸۹: ۱۶۸). البته کارایی تمرین مقدماتی دووظیفگی با این ادعا زیر سوال رفته است که کُنش وظائف نامرتبط از لحاظ شناختی ، هیچ شباهتی با توقعات پردازشی ترجمه ی شفاهی همزمان ندارد.

ترجمه ی شفاهی رو در رو

مهارتهای ضروری در ترجمه ی شفاهی رو در رو یا “ترجمه ی شفاهی رابط – مدار” که به دو شیوه ی پیاپی کوتاه یا (اشاره یا نجوایی) همزمان اجرا می شود، به جای “پردازش محتوا” ، بیشتر به پویایی تعامل بینافردی مربوط می شود. بنابراین روش های آموزشی ویژه ی ترجمه ی شفاهی پیاپی و همزمان صرفا تا حد معینی در حوزه های مشترک مانند یادداشت برداری (مثلا گانزالس و دیگران ۲۰۱۲؛ شویدا نیکلسون ۱۹۹۰) و همزمان نجوایی کاربرد دارند. مدیریت گفتمان تعاملی با در نظرگیری نوبت گیری و کنش نقش حوزه ی تمرکز آموزشی خاص تری است.

آموزش و مسائل آموزشی در ترجمه شفاهی
آموزش در ترجمه شفاهی

ارزشیابی آموزش و مسائل آموزشی در ترجمه شفاهی

ارزشیابی در امر تربیت در ترجمه ی شفاهی موضوع بسیار پیچیده ای است. زیرا، آن نه تنها با مسائل برنامه ای و آموزشی پیوند خورده است بلکه وابستگی متقابل نزدیکی با موضوعاتی از قبیل “توانش” و موضوع چند بعدی “کیفیت” دارد. در بافت آموزشی ارزشیابی مجموعه رویکرد هایی را با هدف ارزیابی کنش و پیشرفت آموزشی دانشجویان در بر می گیرد که بخش اعظم آن ها در ادبیات این حوزه مورد بررسی جامعی قرار نگرفته اند.

آموزش مصرف کننده

ادبیات حرفه ای با موضوع ترجمه ی شفاهی با اعتراض نسبت به قدرندانی و نداشتن تصور درست مشتری از شغل مترجم شفاهی درهم آمیخته است. بنابراین، به استثنای مترجمان شفاهی همایشی مشغول به کار در سازمان های بین المللی آگاه سازی مصرف کننده و مشتری نسبت به ماهیت و محدودیت های کار مترجم شفاهی وظیفه ی خطیر اهل فن و انجمن های حرفه ای آن ها است.

با اینکه توصیه های مربوط به متصدیان همایش ها خط مشی های سخنرانان همایش در دسترس آنها است، نسبت به نحوه ی انتقال و تاثیرگذاری این نوع از اطلاعات مصرف کننده – محور اطلاعات چندانی در دست نیست. بهترین طرح های مستند تا به امروز به نیازهای آموزش مشتری در حوزه های اجتماعی اختصاص یافته است.

تنظیم نیازهای تربیتی ویژه ی اعضای خدمات عمومی

کارسلیس (۱۹۹۷ : ۷۸) نیازهای تربیتی ویژه ی اعضای خدمات عمومی را تنظیم کرد و بر «درک و عمل در فرایندهای ارتباطی مستلزم میانجیگری و همکاری مترجم شفاهی» تاکید ورزید. کارسلیس، بر اساس داده های پیمایش به عمل آمده از ماموران، مترجمان شفاهی و مشتریان یک نهاد آزادی مشروط در بریتانیا، توصیه های مبسوطی را در رابطه با دوره ی تربیتی پودمانی ارائه کرد.

آموزش و مسائل آموزشی در ترجمه شفاهی
آموزش در ترجمه شفاهی

تِبل (۱۹۹۸) با بهره گیری از تحقیق خود بر روی ساختار گفتمان مشاوره های پزشکی، یک نوار ویدیویی و یک کتاب با موضوع ترجمه ی شفاهی پزشکی برای استفاده در دوره های تربیتی ویژه ی خدمه ی پزشکی ارائه کرد. به علاوه، مشارکت اعضای نهادهای مصرف کننده ی بالقوه در جلسات تربیتی مبتنی بر ایفای نقش ویژه ی مترجمان شفاهی رو در رو شیوه ای موثر هم در ارتقای سطح آگاهی مشتریان نسبت به برخوردهای با میانجیگری مترجم شفاهی و هم در ایجاد موقعیت های واقعی تر در ترجمه ی  شفاهی در کلاس درس، محسوب شده است.

Moosakhani