رعایت مسائل ایمنی و اصول اخلاقی در پژوهش های زبان شناسی
بررسی رعایت اصول اخلاقی و جلوگیری از سرقت ادبی در پژوهش های زبان شناسی در حوزه آموزش ترجمه زبان انگلیسی: اگر در مورد مسائل ایمنی کار اطمینان خاطر ندارید شایسته است که با دوستان و افراد آگاه مشورت کنید. مزاحمت هایی که از جانب شما بر پرسشگران و گویشوران تحمیل می شود نباید به حدی باشد که آنها را برای ادامه ی همکاری دلزده و دلسر کند و از تمایل آن ها بکاهد. در مورد رعایت اصول اخلاقی شایسته است از راهنمایی های مدیریت های گروه آموزشی خود استفاده کنید.
از میزان خطاهای محتمل بکاهید
پژوهش هایی که مستلزم شرکت افراد دیگری علاوه بر شخص پژوهشگر است همواره مخاطراتی را به همراه دارد. اگر پرسشنامه ای که فراهم آورده اید از ابهام و ایهام برخوردار باشد یا انگیزه های تجربی نامطلوبی را در خود گنجانده باشد و یا ضبط صوتی که برای نمونه برداری به کار می برید از کیفیت خوبی برخوردار نباشد و یا اصولا دارای اشکال فنی باشد، حاصل داده های گردآوری شده فاقد اعتبار است.
مشکل خودآگاهی گویشوران
مراقب خودآگاهی گویشورانی که مورد پرسش و پاسخ قرار می گیرند باشید زیرا این امکان وجود دارد که رفتار زبانی آنها را تحت تاثیر قرار دهد. بدین ترتیب داده هایی که گردآوری شده از سلامت و صحت کامل برخوردار نبوده و نمایانگر واقعیت ها نخواهند بود. راه حل هایی برای کاستن از میزان مشکل خودآگاهی گویشوران وجود دارد. البته، ضمن اینکه نباید از وجود این کاستی ها غافل ماند، نباید انها را معضل های دست نایافتنی به حساب آورد.
طرح مقدماتی آزمایشی با رعایت اصول اخلاقی
با انجام دادن یک طرح مقدماتی آزمایشی با رعایت اصول اخلاقی (آزمایش و توزیع پرسشنامه) و یا تمرین آزمایشی با رعایت اصول اخلاقی (انجام مصاحبه و یا ضبط صدا) می توان قبل از پرداختن به اصل پژوهش و گردآوری اطلاعات و داده های مورد نیاز بسیاری از مشکلات را ردیابی کرد و در دفع آن ها کوشید. در یک طرح آزمایشی، تعداد مناسبی از گویشوران مشابه آنچه قرار است در پژوهش نهایی به کار گرفته شوند انتخاب شده و نمونه هایی از سوالات در اختیار آنها قرار می گیرد.
بررسی کم حجم تر طرح آزمایشی
حتی در مواردی که قصد به انجام یک مشاهده دارید و یا بر آن هستید که بررسی کم حجم تری را انجام دهید توسل به شیوه ی طرح آزمایشی می تواند بسیار کارساز باشد. با وجود این، شایسته است که طرح آزمایشی را جدی بگیرید و در انجام دادن آن دقت کافی مبذول بدارید. نتایج به دست آمده را در جداول مناسب نشان دهید و به تفسیر آنها بپردازید. از افرادی که در تحقیق شما شرکت دارند بخواهید در بهینه سازی فرایند پژوهش به شما یاری رسانند.
پاسخ به سوالات زیر می تواند راهگشای مناسبی باشد:
- آیا به نظر شما (منظور گویشوران شرکت کننده در طرح پژوهشی است) برگزاری طرح در یک جلسه طولانی بهتر است یا در چند جلسه؟
- آیا دستورالعمل ها از وضوح کافی برخوردارند؟
اگر در فرآیند انجام دادن پژوهش، نیازی به مصاحبه وجود دارد از شرکت کنندگان در طرح مقدماتی و آزمایشی بخواهید تا در بهینه سازی سوالات و شفاف سازی آنها به شما کمک کنند. استفاده مجدد از گویشوران و یا پرسشگرانی که در طرح مقدماتی و آزمایشی شرکت شرکت کرده اند نامناسب و نامطلوب است. از انجام این کار جدا خودداری کنید.
دستیابی به نتایح مطلوب و قابل حصول با رعایت اصول اخلاقی
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که پژوهشگران کم تجربه و یا بی تجربه مرتکب می شوند سهل انگاری در پیش بینی نتایج تحقیق و در انتظار پایان کار ماندن است. برخی چنین تصور می کنند که گردآوری اطلاعات و داده ها تمامیت کار تحقیق را شکل می دهد. هیچ چیز مایوس کننده تر از آن نیست که ده ها کلیپ ویدیویی و یا انباشته ای از یادداشت های پراکنده را در مقابل خود بیابیم و آنگاه از خود سوال کنیم که با این حجم داده ها چه باید کرد.
رهنمودهای زیر می تواند آگاهی دهنده و راهگشا باشد:
- اگر وقت کافی برای گوش دادن به یک ساعت کلیپ ویدیویی و ثبت مطالب ندارید، هرگز به گردآوری کلیپ های متعدد و بی شمار اقدام نکنید.
- اگر قصد تدارک و فراهم آوردن یک پرسشنامه دارید، مطمئن شوید که شیوه ی سامان بخشیدن و همگونه سازی سوالات را می دانید.
- پیشاپیش بر نحوه ی برخورد با پاسخ های ناشایسته و نامقبول تامل و تعمق نمایید و به جایگزینی احتمالی آنها بیندیشید.آیا لازم است که به چند جایگزین احتمالی دسترسی داشته باشید؟
- بررسی کنید که آیا لازم است و یا انتظار آن می رود که خود نیز در بررسی های آماری نتایج حاصله و ارزشیابی آنها شرکت داشته باشید. در این صورت، پیشاپیش سوالات لازم را تدارک ببینید و به میزان و نحوه ی ارزش گذاری آنها بیندیشید.
پردازش داده ها و شناخت نحوه ی تفسیرگذاری بر نتایج به دست آمده
تهیه و جمع بندی داده ها (به ویژه آمار و ارقام) و قرار دان آنها در جداول به نحوی که تفسیرپذیری آنها هم برای شما و هم برای دیگر ارزیاب ها آسان باشد از اهمیت بسیاری برخوردار است. جداولی که خوب تنظیم شده باشند بر سهولت کار می افزایند. نیاز نیست که به توصیف نوشتارگونه ی آنها بپردازید. تنها لازم است به تفسیر آنها اهتمام ورزید.
شفاف سازی نتایج پژوهش با رعایت اصول اخلاقی
قبل از آنکه به نتیجه گیری بپردازید لازم است که با آوردن نمونه و توضیح مبسوط آنها را شفاف سازی کنید. داده های آماری خود از صراحت لازم برخوردار هستند اما همواره این خطر وجود دارد که پژوهشگر در معنی دار ساختن آنها ناکام و سردرگم بماند. اطمینان حاصل کنید که اگر نتیجه ی “الف” از نتیجه ی “ب” بزرگتر باشد، یا نتیجه ی “ب” از نتیجه ی “الف” بزرگتر و یا هر دو برابر یکدیگر باشند معنی آن چیست.
اقدامات قبل از طراحی پژوهش
دقت کنید که هر کدام از آمار باید در جای صحیح خود قرار گیرند و باید با یکدیگر مقایسه شوند. قبل از طراحی پژوهش خود، سعی کنید مطالبی را که در مقاله های پژوهش زبان شناسی مرتبط با این موضوع آمده است به دقت بخوانید و از محتوای آنها آگاهی یابید تا برای به دست آوردن نتایج مطلوب اطمینان خاطر داشته باشید. داده ها و اطلاعات غیرآماری معمولا از انسجام خوبی برخوردار نیستند و رسیدن به نتایج مطلوب و مسلم را مشکل تر می کنند. ممکن است از این امر آگاهی داشته باشید که برای مثال یک گویشور نسبت به قطع ارتباط کلامی گویشور “الف” در مقایسه با گویشور “ب” مقاوت بیشتری از خود نشان می دهد اما مهم این است که این واقعیت را چگونه باید نشان داد و آن را به تایید رسانید.
رفع نارسایی های طرح پژوهش
به مثال های روشن و شفاف بیندیشید و از خود بپرسید که آیا داده های موجود به واقع موید این نظر هستند یا نه. اگر داده ها تاییدکننده ی این نظر نباشید پس می توان نتیجه گرفت که این نظر در اصل فاقد اعتبار بوده است. گاه اتفاق می افتد که دسترسی به الگوسازی وجود نداشته اما نتایجی به دست آمده است. در اینجا باید این سوال را مطرح کرد که آیا علت آن طرحی بوده است که تدارک دیده ایم یا علت دیگری دارد. همواره تحقیق خود را در معرض بررسی های مجدد و نقد قرار دهید و به رفع نارسایی ها بکوشید. هرگز خود را در انجام دادن آن مورد نکوهش قرار ندهید و به خاطر داشته باشید که هدف اصلی یک پژوهش شناسایی مواردی است که باید در زمان های دیگری به بوته ی آزمایش سپرده شوند.
بحث و نتیجه گیری
هدف این بخش توضیح و توجیه چگونگی کاربرد زبان توسط گویشوران و بکارگیری زبان توسط آنان است. حداقل انتظار این است که شما بتوانید در ارتباط با داده هایی که فراهم آورده اید به بیان یک نظر متقن و قابل اتکاء برسید. پذیرش مستدل یک طرح یا یک نظریه و یا رد آن از قابلیت و اهمیت پژوهش شما نمی کاهد و به خواننده این امکان را می دهد تا به درکی از کاری که انجام داده اید و نتایجی که به دست آورده اید، برسد. دقت کنید در این مقطع باید به تمام سوالاتی که در ابتدا مطرح کرده بودید پاسخ داده باشید به طوری که خواننده بتواند به اصل موضوع پی ببرد.
به کارگیری نشانه ها، ارقام و آمار
- اگر در پژوهش خود از علائم آوانگاری استفاده کرده اید لازم است فهرستی از آنها را بیاورید.
- ارقام از یک تا ده به صورت حرفی نوشته می شود(برای مثال “پنج”) ولی ارقام بزرگتر به صورت عددی آورده می شود (برای مثال ۲۴). با وجود این، جمله را با عدد آغاز نکنید. برای مثال اینگونه بنویسید: بیست و پنج دانشجو در این پژوهش ما را یاری کردند.
از سرقت ادبی جدا خودداری کنید
بسیاری از دانشجویان از اینکه مرتکب سرقت ادبی و گرته برداری شوند بیم و هراس دارند.
اگر در نگارش و تنظیم طرح پژوهشی، دقت لازم به عمل نیاید این احتمال همواره وجود دارد که ناخواسته سرقت ادبی صورت بگیرد.
چگونه خواننده را به خواندن و ارزشیابی پژوهش راغب سازیم؟
شناخت روان شناسی ارزش گذار از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. پژوهش باید به شیوه ای عرضه گردد که ارزشیابی گننده از بدو برخورد با انبوه مطالبی که در پیش رو دارد تا زمانی که بر کار پژوهشی نمره می گذارد چهره ای شادان و حاکی از رضایت داشته باشد. بهترین شیوه برای رسیدن به این مهم ارائه یک اثر منسجم و متعالی است.
با وجود این، پاره ای موارد دیگر نیز وجود دارد که در انجام این امر تسهیلانی فراهم می آورد و خواندن اثر را برای ارزیاب ساده می کند.
از آن جمله اند:
- مقررات مربوط به تعداد واژه ها و تاریخ تحویل مطالب را با دقت رعایت کنید.
- مطلب خود را با صراحت بنویسید.
- برای احتراز از گسستگی مطالب و صفحات، نوشته های خود را شماره گذاری کنید.
- اگر نوارهای صوتی و یا کلیپ های ویدیویی فراهم آورده اید دقت کنید از وضوح و کیفیت مطلوب برخوردار باشند.
- ساختار و چیدمان مطالب پژوهش خود را به شیوه ای تنظیم کنید که ارزیاب بتواند در هر مقطع از اهداف و دست آوردهای شما ارزیابی درستی انجام دهد.
- اگر لازم باشد برخی از مطالب را به صورت دستنویس بیاورید.سعی کنید همه چیز مرتب و خوانا باشد.اگر از دستخط خوشی برخوردار نیستید از دیگران کمک بگیرید.
- زمانی که از نوشتن و تنظیم پروژه ی پژوهشی خود فارغ شدید خود را در جای ارزیاب قرار بدهید و با نظری مجدد ببینید آیا از عملکرد خود راضی هستید یا نه. اگر آن را ناپسند یافتید شخصا به تصحیح آن بپردازید. رمز کار در احساس رضایتی است که از انجام دادن پژوهش عاید می گردد. یک اثر ارزنده هر چند تلاش های بسیاری را می طلبد اما ثمری که به همراه دارد بر غرور و افتخار ما می افزاید.
