
شیوه ی واج نویسی و آوا نویسی در پژوهش زبان شناسی
273 بازدید بازدید
اصطلاحات “مطالعات مشاهده ای” و “مطالعات موردی” در پژوهش و آموزش ترجمه زبان انگلیسی در مفهوم یکسان نیستند و می توان هر دو را به کار گرفت. در روش پژوهش های مشاهده ای مجموعه ای از اطلاعات گردآوری می شود ولی روی آن ها بررسی انجام نمی گیرد. پژوهشگر فقط به مشاهده می پردازد بدون آنکه بکوشد بر روی آنها کنترلی داشته باشد. در روش پژوهش های موردی، بخشی از داده ها از طریق مشاهده به دست می آید لیکن امکان به دست آوردن اطلاعات با استفاده از شیوه های دیگر نیز وجود دارد.
در این نوع پژوهش ها معمولا فرد یا افراد معمولی با نوعی توانایی های خاص مورد مشاهده قرار می گیرند و از این طریق به تعمیم هایی دسترسی حاصل می شود. حدی برای تعداد آزمون شونده ها وجود ندارد اما بهتر است تعداد کمتری در نظر گرفته شوند. در این نوع پژوهش ها، اطلاعات کیفی زمینه ای افراد آزمون شونده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. از همین رو، پژوهش در مورد تعداد کمتری از آزمون شونده ها توصیه می شود. اطلاعات مورد نیاز را می توان از طریق ضبط رادیویی یا تصویری به دست آورد. در بادی امر، اطلاعات به دست آمده کیفی هستند، اما می توان از خلال آنها به اطلاعات کمی نظیر تعداد واژه ها نیز دست یافت.
روش مشاهده و پژوهش های موردی زبان شناسی
۱) امکان کسب اطلاعات فالبداهه ای، همانند لغزش ها ی زبانی، رفتارهای فرازبانی، پدیده های پاتالوژیک و رفتارهای تعاملی وجود دارد.
۲) امکان مشاهده ی کاربرد زبان در بافت وجود دارد.
۳) نسبت به پژوهش های کنترل شده تز انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.
۴) از قابلیت اجرای بیشتری برخوردار است.
۵) از این روش می توان به عنوان یک پژوهش زیربنایی برای انجام پژوهش های بعدی استفاده کرد.
۱) ضبط صدا و تصویر بدون آگاهی و کسب اجازه از آزمون شونده مغایر شئون اخلاقی است. از سویی، آگاه بودن آزمون شونده از این جریان ممکن است آزمون شونده را به نشان دادن رفتارهای زبانی تصنعی رهنمون گردد.
۲) برخی از رخدادهای زبانی همانند لغزش زبانی به ندرت بروز می کنند از این رو، پژوهشگر مجبور است مشاهدات طولانی داشته باشد که عملا کار پژوهش را با مشکل روبرو می سازد.
۳) به لحاظ اینکه متغیرها تحت کنترل نیستند، این امکان وجود دارد که روند موضوعات مطروحه، به سویی سمت و سو یابد که مطلوب پژوهشگر نباشد و یا ممکن است آنچه پژوهشگر به دنبال آن است هرگز رخ ندهد.
۴) تکرار یک پژوهش و یافتن شرایطی که در زمان مشاهده می شود عملا میسر نیست.
مطالعات موردی در شرایطی مطلوب است که آن مورد خاص منحصر به فرد و از زمره ی موارد نادر باشد و از سویی در آمیختن آن با سایر موارد به نتایج مطلوبی نیانجامد. این نوع مطالعه و بررسی می تواند در مواردی نیز که فرد یا موضوع مورد نظر آن چنان پیچیدگی خاصی برخوردار است که اطلاعات جانبی و مرتبط را نیز می طلبد، مطلوب باشد.
این گونه بررسی ها به صورت طولی و در دراز مدت نتیجه ی بهتری به دست می دهند که ضمن آن پژوهشگر تمام موارد و تغییراتی را که در زمان انجام می پذیرد زیر نظر می گیرد. این گونه بررسی ها هم می تواند به صورت کمی انجام پذیرد و هم به صورت کیفی. اطلاعات مورد نیاز را می توان از طریق مشاهده، مصاحبه، آزمون و نیز از طریق کسب اطلاعات زبان شناختی و غیز زبان شناختی از والدین، پرستاران و اطلاعات کسب ضبط شده به دست آورد.
معمولا برای دستیابی به اطلاعات، رضایت فرد، پزشک، والدین، متخصصان گفتار درمانی فرد مورد نظر و معلمان وی مورد نیاز است. پژوهشگر باید بتواند اطمینان افراد نامبرده را در محرمانه ماندن اطلاعات جلب کند. تهیه مقدمات انجام پژوهش از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.
روش مشاهده و پژوهش های موردی زبان شناسی
۱) این پژوهش را می توان در محل و در حضور بستگان فرد و زیر نظر مربیان و پزشکان انجام داد.
۲) معمولا این امکان به وجود می آید که پژوهشگر نه تنها پژوهش خود را در مورد آن فرد انجام می دهد بلکه به صورت غیر مستقیم رفتار اطرافیان و کسانی را که به نحوی با فرد مورد نظر سر و کار دارند، مورد بررسی قرار می دهد.
۳) مطالعات درازمدت/ طولی تصویر بهتری ارائه می دهند که معمولا به دست آوردن آنها از طریق مطالعات مقطعی میسر نیست.
۴) با پیشرفت گام به گام پژوهش در یک پروسه ی زمانی، پژوهشگر می تواند راهبردها و رویکردهای ابتکاری خود را به کار بندد.
۱) اتکا بر یافته های یک پژوهش موردی و تعمیم دادن نتایج به دست آمده کار درستی نیست.
۲) بررسی ویژگی های شخصیتی و تعصباتی که افراد مختلف دارند. و نیز بارتاب هایی که از خود نشان می دهند کار ساده ای نیست.
۳) همواره این امکان وجود دارد که دسترسی پزوهشگر به آزمون شونده امکان پذیر نباشد.
۴) بازتابی که آزمون شونده با فرایند پژوهش نشان می دهد، با آشنایی بیشتر وی با پژوهشگر تغییر می کند. حتی کودکان نیز به این رویکردها روی می آورند.
۵) از نظر زمان، هم برای پژوهشگر و هم برای آزمون شونده و همراهان وی وقت گیر است.
۱) برای صرفه جویی در زمان، آزمون شونده خود را پیشاپیش شناسایی کنید.
۲) اگر قرار است با آزمودنی برخورد کنید که وی را نمی شناسید. بهتر است واسطه ای را برای این آشنایی در نظر بگیرید به ویژه اگر آزمون شونده از زمره ی افرادی باشد که تحت درمان های گفتار درمانی قرار دارد.
۳) این موضوع را به آزمون شونده و وابستگان تفهیم کنید که قصد شما درمان نیست و از تخصص کافی برخوردار نیستید. اگر کاری صورت می گیرد، تنها جنبه ی پژوهشی دارد و نه درمانی.
۴) اگر آزمون شونده شما کودک است بر این امر پافشاری نکنید که والدین وی از محل آزمون خارج شوند. از پدران و مادران بخواهید که شما را یاری دهند.
۵) پیش از شروع گرداوری داده ها، مدت زمانی را صرف مشاهده کنید تا موضوع ارزنده ای را بیابید. پژوهش در موارد و موضوعات گوناگون موضوعیتی ندارد.
۶) حساسیت های فردی آزمون شونده را در نظر داشته باشید. مطمئن شوید که آزمون شونده با رغبت و میل آماده ی همکاری با شماست.
۷) پیش از پژوهش، کتاب ها و مقاله های مرتبط با موضوع پژوهش را با دقت بخوانید. با انبانه ای از اطلاعاتی که پیشینیان در اختیار شما قرار می دهند پزوهش را ادامه دهید.
روش مشاهده و پژوهش های موردی زبان شناسی
۱) از گردآوری نوارهای صوتی و ویدیویی اضافی خودداری کنید. سعی کنید داده های شما به صورت هدفمند گردآوری شوند.
۲) داده های خود را به تدریج و به صورت مستمر مورد ارزشیابی قرار دهید کار را به پایان موکول نکنید.
۳) تنها به آوانگاری داده هایی بپردازید که مورد نیاز واقعی شما در پژوهشی است که انجام می دهید.
۴) تنها بیان مشاهدات کفایت نمی کند باید داده ها مبتنی بر یافته ها و نظریه های پیشین باشد.
۵) در گزارش نهایی خود به مواردی که به هر دلیل کنار گذاشته و به آن ها نپرداخته اید اشاره کنید. تا ارزیابی پژوهش شما با دقت نظر بیشتری صورت پذیرد و از ارزش آن کاسته نشود.